ა.მ კოლონტაის არქივიდან (დღიურები, წერილები)
„აჩრდილის“ სარედაქციო კოლეგია გთავაზობთ 1917 წლის ოქტომბრის რევოლუციის ერთ-ერთი ყველაზე ქარიზმატული ლიდერის, მარქსისტისა და ფემინისტის, ალექსანდრა კოლონტაის წერილებს, მათ შორის, ვლადიმერ ლენინისადმი გაგზავნილს. კოლონტაის წერილებში ჩანს როგორც ამერიკული სოციალისტური პარტიებისა და სხვადასხვა მემარცხენე ჯგუფის ანალიზი და შეფასებები, ასევე ავტორის პირადი დამოკიდებულება იმ ვითარებისა და მდგომარეობისადმი, რომელიც პირველმა მსოფლიო ომმა შექმნა. ვფიქრობთ, ამ ისტორიული პიროვნების პირადი განცდები და დამოკიდებულებები, შესაძლოა, საინტერესო იყოს იმ უკუნი რეაქციის და უიმედობის პირობებში, რასაც სხვა ფაქტორებთან… ვრცლად
ვ. ი. ლენინი – გერცენის ხსოვნას[1]
100 წელი გავიდა გერცენის[2] დაბადებიდან. მის ხსოვნას აღნიშნავს მთელი ლიბერალური რუსეთი, თანაც დაკვირვებულად უვლის გვერდს სოციალიზმის სერიოზულ საკითხებს, გულმოდგინედ ფარავს, რით განსხვავდებოდა რევოლუციონერი გერცენი ლიბერალისგან. გერცენს იხსენიებს მემარჯვენე პრესაც, რომელიც ცილისწამებით ირწმუნება გერცენი სიცოცხლის უკანასკნელ ხანებში მოშორდა რევოლუციასო, ხოლო საზღვარგარეთულ, ლიბერალურ და ნაროდნიკულ სიტყვებში გერცენის შესახებ ფრაზების მეტი არაფერია. მუშათა პარტიამ უნდა მოიხსენიოს გერცენი არა ობივატელური ქება-დიდებისათვის, არამედ თავისი ამოცანების გასარკვევად, იმ მწერლის ნამდვილი ისტორიული ადგილის გასარკვევად, რომელმაც უდიდესი… ვრცლად
ვ. ი. ლენინი – სტუდენტობის მოძრაობა და თანამედროვე პოლიტიკური მდგომარეობა
სტატია „სტუდენტობის მოძრაობა და თანამედროვე პოლიტიკური მდგომარეობა“ ვ. ი. ლენინმა დაწერა 1908 წლის სტუდენტობის მოძრაობის ერთ-ერთი წინამძღოლის წერილის საპასუხოდ. იმ დროის სტუდენტობის მოძრაობა მიმართული იყო სახალხო განათლების მინისტრის შვარცის რეაქციული პოლიტიკის წინააღმდეგ, რომელმაც ბრძოლა გამოუცხადა უნივერსიტეტის თვითმმართველობის ნაშთებს და მიისწრაფოდა მოესპო 1905 წელს მოპოვებული სტუდენტობის ყველა „თავისუფლება“. სტუდენტობის ამ მოძრაობას სათავეში ედგნენ სტუდენტობის კოალიციური საბჭოები, რომლებშიც სოციალ-დემოკრატები თამაშობდნენ მნიშვნელოვან როლს, მაგრამ რიგ შემთხვევებში ეს საბჭოები არ ასახავდნენ სტუდენტთა მასების… ვრცლად